All

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ – ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜਾਚਕ

ਗੁਰੂਆਂ, ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਗੁਰਸਿੱਖ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੇ, ਸ਼ੁੱਭ ਬਚਨਾਂ, ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਤੱਤ ਬਾਣੀ।
ਜੁਗੋ ਜੁੱਗ ਅਟੱਲ ਇਹ ਜੋਤ ਸੱਚੀ, ਸਦਾ ਰਹੀ ਤੇ ਰਹੇਗੀ ਸਤਿ ਬਾਣੀ।
ਰਚੀ ਗਈ ਇਹ ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ, ਭਲਾ ਮੰਗਦੀ ਸਦਾ ਸਰਬੱਤ ਬਾਣੀ।
ਪੜ੍ਹੇ ਸੁਣੇ ਵਿਚਾਰੇ ਤੇ ਮੰਨੇ ਜਿਹੜਾ, ਕੱਢੇ ਓਸਦੇ ਦਿਲੋਂ ਕੁਸੱਤ ਬਾਣੀ।

ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਅਰਜਨ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ, ’ਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਨਾਲ ਸਤਿਕਾਰ ਬਾਣੀ।
ਚਾਨਣ ਬਖਸ਼ੇ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਤਾਂਈਂ, ਧੁਰੋਂ ਭੇਜੀ ਸੀ ਆਪ ਨਿਰੰਕਾਰ ਬਾਣੀ।
ਸੜਦੇ ਭੁਜਦੇ ਤੇ ਤੜਪਦੇ ਹਿਰਦਿਆਂ ਨੂੰ, ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਦੀ ਠੰਢਾ ਠਾਰ ਬਾਣੀ।
ਤਨ ਮਨ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਕੇ, ਦਿੰਦੀ ਹਉਮੈ ਦੀ ਮੈਲ ਉਤਾਰ ਬਾਣੀ।

ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ, ਚੌਹਾਂ ਵਰਨਾਂ ਨੂੰ ਦਏ ਪਿਆਰ ਬਾਣੀ।
ਹੱਕ ਪਰਾਇਆ ਤਾਂ ਗਊ ਤੇ ਸੂਰ ਹੁੰਦੈ, ਹੱਥੀਂ ਕਿਰਤ ਨੂੰ ਕਰੇ ਸਵੀਕਾਰ ਬਾਣੀ।
ਨਾਮ ਬਾਣੀ ਦਾ ਚੜ੍ਹੇ ਖ਼ੁਮਾਰ ਜਿਸ ਨੂੰ, ਝੂਮ ਝੂਮ ਆਖੇ ਵਾਹ ਬਲਿਹਾਰੀ ਬਾਣੀ।
ਓਹਨੂੰ ਵਿੱਚ ਦਰਗਾਹ ਦੇ ਮਾਣ ਮਿਲਦੈ, ਭਵ ਸਾਗਰੋਂ ਕਰਦੀ ਏ ਪਾਰ ਬਾਣੀ।

ਰਿਦਾ ਗੁਰੂ ਦਾ ਜਾਣੋ ਗਰੰਥ ਅੰਦਰ, ਮੁੱਖੋਂ ਆਪ ਫੁਰਮਾਇਆ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਹਰਿਮੰਦਰ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਉੱਤੇ, ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ ਸਜਾ ਕੇ ਤਖ਼ਤ ਉੱਤੇ, ਥੱਲੇ ਆਸਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਤਾਂਈਂ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਕੇ, ਪਹਿਲੇ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।

ਦਸਵੀਂ ਜੋਤ ਜਦ ਜੋਤ ਵਿੱਚ ਰਲਣ ਲੱਗੀ, ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਹੁਕਮ ਬਜਾ ਕੇ ਚੱਲਿਆ ਹਾਂ।
ਜਿਸਮ ਪੰਥ ’ਤੇ ਆਤਮਾ ਗ੍ਰੰਥ ਅੰਦਰ, ਇਹਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾ ਕੇ ਚੱਲਿਆ ਹਾਂ।
ਦੇਹਧਾਰੀਆਂ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਰੀਤ ਹੁਣ ਤੋਂ, ਸਦਾ ਲਈ ਮੁਕਾ ਕੇ ਚੱਲਿਆ ਹਾਂ।
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਤੇ ਪੰਥ ਦੇ ਲੜ ਲਾ ਕੇ, ਮੈਂ ਹੁਣ ਫਤਹਿ ਗਜਾ ਕੇ ਚੱਲਿਆ ਹਾਂ।

ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਜੇ ਵੇਖਣੀ ਜੇ, ਸਿੰਘ ਚਰਖੜੀਆਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹੇ ਵੇਖੋ।
ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ, ਲਾੜੀ ਮੌਤ ਪ੍ਰਨਾਉਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਵੇਖੋ।
ਬੰਦ ਬੰਦ ਭਾਂਵੇਂ ਕੱਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ, ਮੁੱਖੋਂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਪੜ੍ਹੇ ਵੇਖੋ।
ਲਿਖੀਆਂ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਦੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੀੜਾਂ, ਸੀਸ ਤਲੀ ’ਤੇ ਰੱਖ ਕੇ ਲੜੇ ਵੇਖੋ।

ਗਲ ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਹਾਰ ਜੋ ਤੱਕ ਰਹੇ ਹੋ, ਮੋਤੀ ਲਾਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਦੇ ਜੜ੍ਹੇ ਵੇਖੋ।
ਪੁੱਠੇ ਲਟਕਦੇ ਜੰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੱਕੋ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਭੱਠੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੜੇ ਵੇਖੋ।
ਭੁੱਖੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਲੰਗਰ ਛਕਾਉਣ ਵਾਲੇ, ਚੱਲਦੇ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਅੜੇ ਵੇਖੋ।
ਵਾਰਨ ਆਪਣਾ ਆਪ ਜੋ ਏਸ ਉੱਤੋਂ, ਸਿੱਖੀ ਸਿਦਕ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬੜੇ ਵੇਖੋ।

ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਲੇਵਾ ਆਪਾਂ ਹੋ ਕੱਠੇ, ਰਲ ਮਿਲ ਬੈਠ ਕੇ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ।
ਬੱਝ ਕੇ ਏਕੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਡੋਰ ਅੰਦਰ, ਸਾਂਝੇ ਫੈਸਲੇ ਗੁਰੂ ਦਰਬਾਰ ਕਰੀਏ।
ਸਾਡੇ ਬੋਲਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ’ਚੋਂ ਮਹਿਕ ਆਵੇ, ਐਸਾ ਆਪਣਾ ਉੱਚਾ ਕਿਰਦਾਰ ਕਰੀਏ।
ਇਹ ਗੁਰਬਾਣੀ ਜੋ ਸਾਂਝੀ ਏ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ, ‘ਜਾਚਕ’ ਜੱਗ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰੀਏ।

ਧੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ – ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜਾਚਕ

ਪਾਵਨ ਗ੍ਰੰਥ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਕਈ ਭਾਵੇਂ, ਪਰ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਜੀ ਇਕੋ ਸੰਸਾਰ ਅੰਦਰ।
ਰੱਬੀ ਤੱਤ ਹਨ ਜੁਗਾਂ ਜੁਗਾਤਰਾਂ ਦੇ, ਧੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਦੇ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ਅੰਦਰ।
ਦੈਵੀ ਗਿਆਨ ਦਾ ਹੈ ਅਮੁੱਕ ਸੋਮਾ, ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨ ਇਸ ਬ੍ਰਹਮ ਵੀਚਾਰ ਅੰਦਰ।
ਬਾਣੀ ਸਦਾ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੇਧ ਦੇਵੇ, ਰਹਿਣੈ ਕਮਲ ਦੇ ਵਾਂਗ ਸੰਸਾਰ ਅੰਦਰ।

ਧੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਤਰਤੀਬ ਦੇਣੀ, ਨਹੀਂ ਸੀ ਛੋਟਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਕਾਰਜ।
ਪੰਚਮ ਪਿਤਾ ਨੇ ਜਿਦਾਂ ਸੀ ਇਹ ਕੀਤਾ, ਕਰ ਸਕਦਾ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਇਨਸਾਨ ਕਾਰਜ।
ਨਾਲ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਨੇ, ਕੀਤਾ ਹੋ ਕੇ ਅੰਤਰ ਧਿਆਨ ਕਾਰਜ।
ਜੁਗੋ ਜੁਗ ਜੋ ਸਦਾ ਅਟੱਲ ਰਹਿਣੈ, ਤਿੰਨਾਂ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਹੋਇਆ ਮਹਾਨ ਕਾਰਜ।

ਗੁਰੂਆਂ, ਭਗਤਾਂ ਤੇ ਗੁਰਸਿੱਖ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੀ, ਬਾਣੀ ਕੱਠੀ ਕਰਵਾਈ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਰਾਮਸਰ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਬਹਿ ਕੰਢੇ, ਸੁਰਤੀ ਬਿਰਤੀ ਲਗਾਈ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਕਲਮ ਦੇ ਕੇ ਹੱਥ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ, ਪਾਵਨ ਬਾਣੀ ਲਿਖਵਾਈ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।
ਭਾਦੋਂ ਸੁਦੀ ਏਕਮ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅੰਦਰ, ਸਾਰੀ ਸੰਗਤ ਬੁਲਾਈ ਸੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ।

ਆਦਿ ਬੀੜ ਸੰਪੂਰਨ ਅੱਜ ਹੋਈ ਹੈਸੀ, ਸਿੱਖ ਗਏ ਸੱਦੇ ਖਾਸ ਖਾਸ ਏਥੇ।
ਦੂਰੋਂ ਦੂਰੋਂ ਸਨ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤਾਂ, ਸ਼ਰਧਾ ਅਦਬ ਤੇ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਏਥੇ।
ਗੱਲ ’ਚ ਪਾ ਪੱਲਾ, ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ, ਗੁਰੂ ਚਰਨਾਂ ’ਚ ਕੀਤੀ ਅਰਦਾਸ ਏਥੇ।
ਰਹਿਮਤ ਪੁਰਖ ਅਕਾਲ ਦੀ ਹੋਈ ਐਸੀ, ਕਾਰਜ ਸਾਰੇ ਹੀ ਹੋਏ ਨੇ ਰਾਸ ਏਥੇ।

ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਸੀਸ ਤੇ ‘ਬੀੜ’ ਰੱਖਕੇ, ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਹਰਿਮੰਦਰ ਵੱਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੀ।
ਆਪਣੀ ਪੱਗ ਦੇ ਪੱਲੂ ਨਾਲ ਭਾਈ ਬੰਨੋ, ਕਰ ਸਾਫ ਰਸਤਾ ਪਲੋ ਪਲ ਰਹੇ ਸੀ।
ਅੱਗੇ ਅੱਗੇ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਪਕੜ ਗੜਵਾ, ਛਿੜਕ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਪਾਵਨ ਜਲ ਰਹੇ ਸੀ।
ਸੰਗਤਾਂ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਵਣ, ਪੰਚਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਚੌਰ ਝੱਲ ਰਹੇ ਸੀ।

ਪਾਵਨ ਬੀੜ ਲਿਆ ਕੇ ਹਰੀਮੰਦਰ, ਜਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ।
ਪੋਥੀ ਸਾਹਿਬ ਸਜਾ ਕੇ ਤਖ਼ਤ ਉੱਤੇ, ਥੱਲੇ ਆਸਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ।
ਮੇਰੀ ਦੇਹ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਿਉ, ਸੰਗਤਾਂ ਤਾਂਈਂ ਸਮਝਾਇਆ ਸੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ।
ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਤਾਂਈਂ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਕੇ, ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ।

ਜਗਦੇ ਦੀਵੇ ਨਾਲ ਜਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਦੀਵਾ, ਦੱਸਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਨੇ ਜੋਤ ਜਗਾਈ ਸੋਹਣੀ।
ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਧਾਰ ਕੇ ਦਸ ਜਾਮੇਂ, ਇਕ ਦੂਜੇ ’ਚ ਜੋਤ ਸੀ ਪਾਈ ਸੋਹਣੀ।
ਮੁੱਖੋਂ ‘ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ’ ਨੂੰ ‘ਗੁਰੂ’ ਕਹਿ ਕੇ, ਜੋਤ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਈ ਸੋਹਣੀ।
ਜੁਗੋ ਜੁਗ ਅਟੱਲ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ, ਇਹਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਪਾਵਨ ਗੁਰਿਆਈ ਸੋਹਣੀ।

ਅੱਲਾ ਰਾਮ ਤੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਹੈ ਇਕੋ, ਤੱਤ ਸਾਰ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਾਏ ਬਾਣੀ।
ਜੀਹਦੇ ਹੁਕਮ ’ਚ ਵਰਤ ਰਹੀ ਖੇਡ ਸਾਰੀ, ਓਸੇ ਕਰਤੇ ਦੇ ਲੜ ਹੀ ਲਾਏ ਬਾਣੀ।
ਏਕ ਨੂਰ ਤੋਂ ਉਪਜਿਆ ਜਗ ਸਾਰਾ, ਵੰਡ ਵਿਤਕਰੇ ਸਾਰੇ ਮਿਟਾਏ ਬਾਣੀ।
ਸ਼ੁਭ ਅਮਲਾਂ ਦੇ ਬਾਝੋਂ ਨਹੀਂ ਗਲ ਬਣਨੀ, ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਹ ਗੱਲ ਦੁਹਰਾਏ ਬਾਣੀ।

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸ ਨੂੰ ਜਿਹੜੇ ਵੀ ਚੱਖ ਲੈਂਦੇ, ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਾਗਰ ’ਚ ਲਾਉਂਦੇ ਉਹ ਤਾਰੀਆਂ ਨੇ।
ਸਾਰੇ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਦਾਰੂ ਹੈ ਗੁਰੂਬਾਣੀ, ਖਤਮ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜੜੋਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੇ।
ਮੁਰਦਾ ਰੂਹਾਂ ’ਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਰਕ ਪੈਂਦੀ, ਇਹਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਰਕਤਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨੇ।
ਨਾਮ ਬਾਣੀ ’ਚ ਜਿਹੜੇ ਨੇ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ, ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਨਾਮ ਖੁਮਾਰੀਆਂ ਨੇ।

ਜਿਹੜਾ ਰਹਿੰਦਾ ਏ ਤਰਕ ਦੀ ਕੈਦ ਅੰਦਰ, ਕਿਵੇਂ ਉਸ ਦੀ ਸਮਝ ਇਹ ਆਏ ਬਾਣੀ।
ਮੰਨਦਾ ਜੋ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ, ਉਹਨੂੰ ਭਵਜਲੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾਏ ਬਾਣੀ।
ਉਹਦੇ ਦੁਖਾਂ ਕਲੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਹੁੰਦੈ, ਜੀਹਦੇ ਹਿਰਦੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਏ ਬਾਣੀ।
‘ਜਾਚਕ’ ਸੱਚ ਦੀ ਹੈ ਅਵਾਜ਼ ਇਹ ਤਾਂ, ਸ਼ਬਦ ਸੁਰਤ ਦਾ ਮੇਲ ਕਰਵਾਏ ਬਾਣੀ।

ਸਰਬ ਸਾਂਝੀ ਇਹ ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ, ਸਮਝ ਲਏ ਜੇ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਬਾਣੀ।
ਚੰਚਲ ਮਨ ਦੇ ਘੋੜੇ ਨੂੰ ਕਰੇ ਕਾਬੂ, ਰੱਬੀ ਪਿਆਰ ਵਾਲੇ ਚਾਬਕ ਮਾਰ ਬਾਣੀ।
ਲੋਕੀਂ ਮਰ ਕੇ ਮੁਕਤੀਆਂ ਭਾਲਦੇ ਨੇ, ਪਰ ਜੀਉਂਦੇ ਜੀਅ ਹੀ ਦੇਂਦੀ ਏ ਮਾਰ ਬਾਣੀ।
ਗੁਰੂ ਚਰਨਾਂ ’ਚ ‘ਜਾਚਕ’ ਅਰਦਾਸ ਕਰੀਏ, ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਬਣੇ ਆਧਾਰ ਬਾਣੀ।

ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ – ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ – ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜਾਚਕ

ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਮਿਸਾਲ ਮਿਲਦੀ, ਬੇਮਿਸਾਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ।
ਸਦਾ ਓਟ ਤੇ ਆਸਰਾ ਅਸੀਂ ਲੈਂਦੇ, ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ।
ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਡੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ, ਹਰਦਮ ਨਾਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ।
ਜੁਗੋ ਜੁਗ ਜੋ ਸਦਾ ਅਟੱਲ ਰਹਿਣੇ, ਆਪ ਅਕਾਲ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ।

ਲੈ ਕੇ ਆਸਾਂ ਹਾਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰ ਆਉਂਦੇ, ਆਸਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਨੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ।
ਦੁੱਖਾਂ ਮਾਰੇ ਨੇ ਆਣ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦੇ, ਦੁੱਖ ਸਭ ਦੇ ਹਰਦੇ ਨੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ।
ਖਾਲੀ ਝੋਲੀ ਸਵਾਲੀ ਨੇ ਜੋ ਆਉਂਦੇ, ਖਾਲੀ ਝੋਲੀਆਂ ਭਰਦੇ ਨੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ।
ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਰਨੀਂ ਜੋ ਸੀਸ ਝੁਕਦੇ, ਹੱਥ ਸੀਸ ਤੇ ਧਰਦੇ ਨੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ।

ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਦੀ ਪਾਵਨ ਅਗਵਾਈ ਰਾਹੀਂ, ਕਰਨੈ ਸਿੱਖੀ ਦਾ ਥਾਂ ਥਾਂ ਪਰਚਾਰ ਆਪਾਂ।
ਗੁਹਜ ਰਤਨ ਗੁਰਬਾਣੀ ’ਚੋਂ ਖੋਜਣੇ ਨੇ, ਕਰਨੈ ਬਾਣੀ ਦਾ ਪੂਰਨ ਸਤਿਕਾਰ ਆਪਾਂ ।
ਲੱਭਣੇ ਹੱਲ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੋਤੀਆਂ ਦੇ, ਪੰਥਕ ਜਜਬੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਧਾਰ ਆਪਾਂ ।
ਆਪਣੇ ਸਿਰਾਂ ਤੇ ‘ਜਾਚਕਾ’ ਚੁੱਕਣਾ ਏਂ, ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਭਾਰ ਆਪਾਂ ।

ਇਹ ਗੱਲ ਸੱਚ ਹੈ ਆਖਰੀ ਦੱਮ ਤੀਕਰ, ਏਸ ਜੱਗ ਦੇ ਧੰਦੇ ਨਹੀਂ ਮੁੱਕ ਸਕਦੇ।
ਲੁਕ ਛਿਪ ਕੇ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਪਾਪ ਕਰੀਏ, ਉਸ ਦਾਤੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਲੁਕ ਸਕਦੇ।
ਜਿੰਨੇ ਮਰਜੀ ਦਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਲਾਈਏ, ਵਹਿਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰੁਕ ਸਕਦੇ।
ਸੀਸ ਝੁਕਣ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਅੱਗੇ , ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਝੁਕ ਸਕਦੇ।

ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੋ ਜੇਕਰ, ਥਾਂ ਥਾਂ ਤੇ ਅਟਕਣਾ ਛੱਡ ਦੇਵੋ।
ਡਾਹ ਕੇ ਮੰਜੀਆਂ ਬੈਠੇ ‘ਸਿਆਣਿਆਂ’ ਦੇ, ਜਾ ਕੇ ਨੇੜੇ ਵੀ ਫਟਕਣਾ ਛੱਡ ਦੇਵੋ।
ਕਦੇ ਏਸ ਟਾਹਣੀ, ਕਦੇ ਓਸ ਟਾਹਣੀ, ਪੁੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਲਟਕਣਾ ਛੱਡ ਦੇਵੋ।
ਰੱਖੋ ਓਟ ਬਸ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਜੀ ਤੇ, ਦਰ ਦਰ ਤੇ ਭਟਕਣਾ ਛੱਡ ਦੇਵੋ।

ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਤਾਜ – ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜਾਚਕ

ਕੇਵਲ ਕਲਮ ਦੇ ਧਨੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਉਹ, ਕਲਮਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਕਦਰਦਾਨ ਵੀ ਸਨ।
ਕਵੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸਨ ਆਪ ਸੁਣਦੇ, ਨਾਲੇ ਬਖ਼ਸ਼ਦੇ ਮਾਣ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਸਨ।
ਭਰ ਭਰ ਕੇ ਢਾਲਾਂ ਇਨਾਮ ਦੇਂਦੇ, ਏਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਮਿਹਰਬਾਨ ਵੀ ਸਨ।
ਸਚਮੁੱਚ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਸਨ ਸਿਰਤਾਜ ਉਹ ਤਾਂ, ਦਾਤਾ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਵੀ ਸਨ।

ਸਰਬੰਸਦਾਨੀ ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਕਹਿੰਦੈ – ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਜਾਚਕ

ਕੋਈ ਮਰਦ ਅਗੰਮੜਾ ਕਹੇ ਓਹਨੂੰ, ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਕੋਈ ਅਵਤਾਰ ਕਹਿੰਦੈ।
ਬਾਜਾਂ ਵਾਲੜਾ ਕੋਈ ਪੁਕਾਰਦਾ ਏ, ਕੋਈ ਨੀਲੇ ਦਾ ਸ਼ਾਹ ਅਸਵਾਰ ਕਹਿੰਦੈ।
ਕੋਈ ਆਖਦਾ ‘ਤੇਗ ਦਾ ਧਨੀ’ ਸੀ ਉਹ, ਦੁਸ਼ਟ ਦਮਨ ਕੋਈ ਸਿਪਾਹ ਸਲਾਰ ਕਹਿੰਦੈ।
ਦਾਤਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ‘ਜਾਚਕਾ’ ਕਹੇ ਕੋਈ, ਸਰਬੰਸਦਾਨੀ ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਕਹਿੰਦੈ।